صفحه اصلی پرسش و پاسخ پشتیبانی تماس با ما
صفحه نخست  » علوم انسانی » مدیریت  »  دانلود مقاله در مورد تجارت جهانی و توسعه

دانلود مقاله در مورد تجارت جهانی و توسعه

دانلود مقاله در مورد تجارت جهانی و توسعه

دانلود مقاله در مورد تجارت جهانی و توسعه

موضوع: تجارت جهانی و توسعه و تحلیل نتایج پیوستن ایران به آن

مقدمه
سازمان تجارت جهانی WTO1 یک نقش محوری در اقتصاد جهان و تک‌تک کشورها برعهده گرفته است. قلمرو فعالیت این سازمان عمیق‌تر و گسترده‌تر می‌شود. این سازمان اکنون از محدوده سنتی صادرات و واردات کالاها و مسائل مرتبط آن که توسط موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت (گات)۲ مشخص شده بود، فراتر رفته و تجارت خدمات و حقوق مالکیت فکری را نیز در برگرفته و از این طریق تأثیر مهمی برفرایند تولید گذاشته است. علاوه بر این در حال حاضر اقداماتی برای گسترش نقش این سازمان برای پوشش سایر زمینه‌ها نیز در دست اقدام دارد. این امر پیامدهای شدیدی بر کل فرآیند توسعه بویژه در کشورهای در حال توسعه خواهد داشت. سازمان تجارت جهانی به سرعت کشورهای جهان را در یک چارچوب اقتصادی که تا حد زیادی توسط کشورهای بزرگ صنعتی و توسعه‌یافته طراحی شده و زیر نفوذ آنهاست قرار می‌دهد. به رغم آنکه تعداد زیادی از کشورهای در حال توسعه عضو سازمان تجارت جهانی هستند، اما آنها به ندرت نقش مؤثری در اداره و هدایت امور این سازمان ایفا می‌کنند، حتی قبل از تأسیس سازمان تجارت جهانی نیز کشورهای در حال توسعه نقش چندان مؤثری در گات نداشتند. موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت (گات) در سال ۱۹۴۷ با هدف گسترش تولید و تجارت بین‌المللی به امضای ۲۳ کشور جهان رسید. ۵۰ سال بعد هنگامی که در سال ۱۹۹۵ این نهاد جای خود را به سازمان تجارت جهانی داد، اعضایش به ۱۲۴ کشور رسیده بود. طی ۷ سال گذشته اعضای سازمان تجارت جهانی به ۱۴۵ کشور افزایش یافته است. علاوه بر این در حال حاضر حدود ۳۰ کشور دیگر جهان نیز سرگرم طی کردن روند الحاق به این سازمان هستند. کشور ما نیز در سالهای گذشته خواهان پیوستن به این سازمان بوده است که به دلیل مخالفت‌ برخی کشورها و بویژه آمریکا درخواست عضویت ایران در شورای عمومی این سازمان تا سال گذشته مطرح نشده بود. با وجود این در اواخر دو سال گذشته قرائنی مبنی بر احتمال طرح درخواست عضویت ایران در نشست اردیبهشت ماه شورای عمومی سازمان مزبور ظهور کرد. با این حال باز هم درست روز هیجدم اردیبهشت شورای عمومی سازمان تجارت جهانی به دلیل مخالفت نماینده آمریکا درخواست ایران بررسی نشد و بحث آن به نشست آتی این شورا در تیرماه همان سال موکول شد.
حال صرفنظر از درخواست عضویت ایران و پذیرش آن دو نکته در رابطه با این سازمان قابل اشاره می‌باشد:
اول اینکه سازمان تجارت جهانی با همه ویژگیهایش یکی از واقعیتهای کنونی جهان است که نمی‌توان آن و پیامدهایش را نادیده گرفت. نکته دیگر اینکه ادبیات مربوط به این سازمان در ایران هنوز ضعیف است، برخلاف آنچه غالباً تصور می‌شود پیامدهای عضویت در سازمان تجارت جهانی تنها بر عرصه‌های اقتصادی و تجاری تأثیرگذار نیست، بلکه قلمروهای سیاسی و اجتماعی جامعه را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. با این حال و با چنین پدیده‌های گسترده‌ای که عضویت در سازمان تجارت جهانی می‌تواند برای یک جامعه به دنبال داشته باشد. در وضعیت کنونی ایران زاویه نگرش موافقان و مخالفان به این سازمان طوری نیست که همه جوانب مثبت و منفی مرتبط را با سازمان تجارت جهانی یکجا قابل مشاهده باشد.
مخالفان عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی بیشتر بر نکات منفی دست می‌گذارند و موافقان نیز در درک صحیح چالش‌های ناشی از عضویت در این سازمان ناتوان هستند.
بدون تردید برای آنکه بتوان از سازمانی همچون تجارت جهانی به نحو احسن در جهت منافع ملی کشور سود جست باید شناخت واقعی از آن به دست آورد، شناختی که مستلزم درک دقیق و همه جوانب مثبت و منفی این سازمان و پیامدهایش است.
تعریف جهانی شدن:
جهانی شدن مجموعه‌ای از دگرگونی‌هایی است که توانایی دولتها را تحت تأثیر قرار داده و به همگرایی اقتصادی و فرهنگی در سراسر جهان منجر خواهد شد. در واقع آنچه در حال رخ دادن است و شرایط زندگی انسان را در تمامی جنبه‌ها دستخوش دگرگونی ژرف می‌کند جهانی شدن نام دارد. جهانی شدن یعنی صنعتی شدن تمامی کشورها، به هم وابستگی جهانی، رفع فقر و بی‌عدالتی و جنگ، ایجاد جهانی مبتنی بر صلح و دوستی و وحدت در عین حفظ کثرت تنوع فرهنگها و هویت‌ها.
تاریخچه گات و سازمان تجارت جهانی: GATT, WTO
به علت تحولات و دگرگونی‌های بی‌سابقه پس از دو جنگ جهانی، نابسامانی‌های اقتصادی حاصل از آنها، لطماتی که به واحدهای صنعتی وارد شد و موانعی که راه تبادل کالاها را مختل می‌کرد، ضرورت وجود یک سازمان بین‌المللی ناظر بر بازرگانی جهانی احساس می‌شد. پس از خاموش شدن جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۶، ایجاد صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی از اولین چاره‌جوئی‌هایی بود که به وسیله کشورهای بزرگ درگیر جنگ و آمریکا به وجود آمد. این دو نهاد همسو و همگام با استکبار جهانی عمل می‌کرد. با تغییرات و تحولاتی که پس از جنگ در عرصه صنعت و سیاست به وجود آمد و کشورهای تازه‌ای در راه توسعه و رشد گام برداشته‌اند، کارایی چندانی نداشت و جوابگوی رشد شتابان تولید و تجارت جهانی نبود، در پی این مسائل در سال ۱۹۴۸ کنفرانس هاوانا تشکیل شد. در جریان آن منشور هاوانا تدوین شد که در این منشور جهت سازماندهی به بازرگانی بین‌المللی تأسیس نهادی تحت عنوان سازمان تجارت جهانی بین‌المللی (ITO)3 پیش‌بینی شد. (همتراز با صندوق و بانک که هدف سر و سامان دادن به تجارت جهانی بود).
ولی دولت آمریکا از تسلیم منشور هاوانا جهت تصویب کنگره خودداری نمود. بدین ترتیب طرح تشکیل ITO به مرحله اجرا درنیامد. اما در عین حال گات به عنوان یک قرارداد موقتی در فصل چهار منشور هاوانا منظور شده بود. به عنوان تنها یادگار کوششهای آزادسازی آن زمان موقت باقی مانده و تا به امروز موجودیت خود را ادامه داده است.
در سال ۱۹۹۵ کوشش دیگری جهت تأسیس نهادی به نام سازمان همکاریهای تجاری آغاز شد ولی این طرح هم با مخالفت کنگره آمریکا مواجه شد.
در سال ۱۹۹۱ پیشنهادی از سوی کانادا، اتحادیه اروپائی و مکزیک راجع به تشکیل نهادی به نام سازمان تجارت چندجانبه MTO4 در اروگوئه شد. این پیشنهاد نیز بعد از تصویب با مخالفت آمریکا مواجه شد. دلیل این مخالفت این بود که نحوه تصمیم‌گیری در این سازمان طوری پیش‌بینی شده بود که کشورهای کوچکتر می‌توانستند با فراهم نمودن اکثریت به سازمان تجارت چندجانبه تسلط یافته و مصالح آمریکا را در معرض خطر قرار دهند. به جای این سازمان آمریکا پیشنهادی مبنی بر تشکل کمیته‌ای از وزرا ارائه داد که با مخالفت اکثریت اعضاء روبرو شد. پس از یک رشته فعالیتهای وسیع دیپلماتیک، در روزهای پایانی مذاکرات در اروگوئه بالاخره تأسیس سازمان تجارت جهانی مورد توافق اکثریت اعضاء قرار گرفت و در واپسین روزهای خاتمه مذاکرات، آمریکا نیز رسماً تشکیل این نهاد را پذیرفت.

فهرست مطالب
مقدمه ۴
تعریف جهانی شدن ۵
تاریخچه گات و تجارت جهانی ۶
اهداف سازمان تجارت جهانی ۷
گسترش قلمرو گات و سازمان تجارت جهانی ۸
وظایف سازمان تجارت جهانی ۱۰
مزایای عضویت در گات ۱۱
ارزیابی تبعات عضویت ایران ۱۲
مصاحبه دکتر کد خدایی ۱۴
چکیده سخنرانی دکتر نهاوندیان ۱۵
منابع ۱۹


تعداد صفحات : 26 | فرمت فایل : WORD

بلافاصله بعد از پرداخت لینک دانلود فعال می شود